نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه گیلان
2 عضو هیأت علمی دانشگاه گیلان
3 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان
چکیده
ادبیّات دردو شاخة نظم و نثر از دیرباز روایتگر وقایع و حوادث جامعه، به ویژه مبارزات و مقاومتهای مردان و زنان نستوه و مبارز در برابر ددمنشان ستمپیشه بودهاست که در این میان، ادبیّاتاسلامی و دفاع مقدّس در روایت و تصویرِ مقاومتهای زنان، نقشی پررنگ و مؤثّر داشتهاند؛ لذا اهتمام به ادبیّات پایداری با نگاهیاسلامی از مهمترین رویکردهای فکری نویسندگان معاصراست؛ آنانی که از نزدیک در جریان جنگ حضور داشتهاند و بعینه مظلومیّت ملّت خویش به ویژه زنان را دیدهاند.
علی احمد باکثیر رماننویس معاصر و متعهّد عربی و حسین فتّاحی نویسندة معاصر ایران از جمله روایت گرانِ این مقاومت و پایداریاندکه درآثار خود به خوبی از زن و تجلّی حضور او در عرصههای پایداری سخنراندهاند؛ آنان سیمای بانوی مسلمان را ترسیمکردهاند تا از پایداری زنان در دورانی خبر دهندکه چشم استعمارگران به کشورشان خیره مانده بود و این زنان بودند که با نگاهی واقعبینانه، شرایط جنگ را پذیرفتند و دوشادوش مردان قدم به عرصة پایداری نهادند.
در این مجالبرآنیم که با استفاده از مکتبآمریکایی ادبیّات تطبیقی و روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر رمان«سیرة شجاع» باکثیر و «عشق سالهای جنگ» حسین فتّاحی به تحلیل مقاومتهای زنان مبارز و پایدار وتأثیرعشق در این پایداری به ویژه «سمیّه و نرگس» بپردازیم که نتایج به دست آمده حاکی از تأثیر روحیة اجتماعی و عشق به همسر و وطن در پایداری این دو زن نستوه در ابعاد و جنبههای مختلف حیات فردی و اجتماعی از جمله مشکلات زندگی شخصی و مشارکت عملی در مبارزات پشت جبههاست.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Women as Examples of Resistance in Two Novels by Bakasir and Hossein Fatahi
نویسندگان [English]
- Seyedeh Akram Rakhshandehnia 1
- Hadi Shabani Chafjiri 2
- Soheila Giyahban 3
1 Assistant Professor, University of Guilan
2 Assistant Professor, University of Guilan
3 MA, University of Guilan
چکیده [English]
Literature in the form of prose and poetry has served as the narrator of realities and happenings of the society, especially the struggles and resistance of heroic men and women against cruel oppressors. Meanwhile, Islamic and Holy Defense literatures have had a prominent and effective role in narrating and depicting the resistance of women. Therefore, dealing with resistance literature has been an obsession for contemporary authors who have experienced war at first hand, and witnessed the oppression of their people, especially of women. Ali Ahmad Bakasir, the committed cotemporary Arab novelist, and Hossein Fatahi, the cotemporary Iranian novelist, are among these narrators of resistance who have spoken perfectly about women and their role in the issue of resistance. They have depicted Muslim women to relate their acceptance of war and its conditions with a realistic view. Through a descriptive-analytical method, and relying on two novels: “Sirat Shojae” by A. Bakasir and “Love of War Years” by H. Fatahi, this study discusses the resistance of strong and combatant women especially “Somayeh” and “Narges”. The results show the resistance of these two heroine women in various aspects and prospects of individual and social lives including resistance against problems of personal life and practical participation in struggles behind the frontier.
کلیدواژهها [English]
- Resistance
- women
- Ali Ahmad Bakasir
- Hossein Fatahi
الف: کتابها
-
آذری قمی، احمد. (1372). سیمای زن در نظام اسلامی. چاپ1. قم: مؤسسة انتشارات دارالعلم.
-
باکثیر، علیاحمد. (بیتا). سیرة شجاع. قاهره: مکتبه مصر.
-
ــــــــــــــــــــ . (بیتا). فن المسرحیه من خلال تجاربی الشخصیّه. قاهره: مکتبه مصر.
-
الباکری، ابوبکر. (بیتا). روایات علی احمد باکثیر التاریخیه. موقع علی احمد باکثیر.
-
بدوی، عبده. (1981). علی احمد باکثیر شاعراً غنائیاً. جامعه کویت: قسم اللغه العربیه.
-
بهی، عصام. (2000). مسرح باکثیرالاجتماعی. چاپ 1. امارات: الشارقه.
-
خالد جوده، أحمد. (2008). الصهیونیه فیأدب علیأحمد باکثیر الأدیب و القضیه. قاهره: الهیئه المصریه.
-
سنگری، محمّدرضا. (1389). ادبیّات دفاع مقدّس. چاپ1. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدّس.
-
صنعتی، محمّدحسین. (1389). آشنایی با ادبیّات دفاع مقدّس. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدّس.
-
غزای عمران، سعدی. (1432).کتّاب معاصرون (منأعلام النثر العربی المعاصر.حیاتهم، أسالیبهم و نماذج من آثارهم ). چاپ1. بیروت: دارالکاتب العربی.
-
فتّاحی، حسین. (1388). عشق سالهای جنگ. چ8. تهران: قدیانی.
-
کاشفیخوانساری، سید علی. (1378). چهرههای ادبیّات. تهران: روزگار.
-
کامبل، روبرت ب. (1996). أعلام الأدب العربیّ المُعاصر ( سِیَرٌ و سِیَرٌ ذاتیه ). ج1. بیروت: مرکز الدراسات للعالم العربی المعاصر.
-
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمیتة فرهنگی ستاد جنگ، (1367). نقشِ زنان مسلمان در جنگ. چاپ1. تهران: پیام آزادی.
ب: مقالهها
-
امیریخراسانی، احمد. (1389). «مؤلّفههای پایداری در سیمای شخصیّتهای رمان دفاع مقدّس». نشریّۀ ادبیّات پایداری. دورة 1. شمارة 2، صص 31 – 44.
-
اشتهاردی، کاوه. (1373). «خوانندگان رمانهای من مردم عادی هستند: گفتوگو با حسین فتّاحی». نشریّۀ ایران، صص1-2.
-
درودیان، زهرا. (1374). «نگاهی به عشق سالهای جنگ». نشریّۀ ادبیّات و زبانها- ادبیّات داستانی شماره 33، صص59-78.
-
فتّاحی، حسین. (1374). «بیتفاوتی نویسنده پذیرفتنی نیست». نشریه کیهان. صص1-2.
-