نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علی اکبر محسنی

عضو هیأت علمی

چکیده

بی­­تردید، کشورهای ­عربی خاورمیانه و به­ویژه عراق، درحالی­که به ­لحاظ­­ معادن ­نفت،گاز و دیگر ثروت­های ­خدادادی در زمرة کشورهای بسیار ­غنی­ جهان به­شمار می­روند، از نظر اقتصادی و صنعتی، اوضاعی بسیار عقب‌مانده و بحرانی دارند. به­نظر می‌رسد این عقب­ماندگی­ها و نابسامانی­های ­اقتصادی و اجتماعی،­ یکی از مهمّ­ترین­ عوامل ­­بروز جنبش‌ها و خیزش‌های ­فراگیر اجتماعی و مردمی در این کشورهاست. بدیهی است­که خود­ این­ عقب‌ماندگی­های­گوناگون نیز، ناشی از ساختار قدرت ­استبدادی و حکومت­ مطلقة­ سیاسی در این جوامع ­است؛ بنابراین، ساختار­ قدرت­ متصلّب و ­استبدادی، همچنین ریشه‌دار بودن سنّت در خاورمیانة عربی، بحران­های­ عمیق و در نتیجه، پیامدهای ­ویرانگری را در عرصه­های ­­گوناگون­ زندگی مردم به­ وجودآورده‌است. شناخت ­این پیامدها و ریشه­های مخرّب­آن، می­تواند برای دوستداران ادب ­سیاسی بسیار سودمند باشد. این پژوهش، با روش­توصیفی– تحلیلی و بر پایة تأمّل در آخرین­ دیوان احمد مطر، می­کوشد تا ویرانگرترین ­­پیامدهای ­استبداد؛ یعنی نهادینه­شدن­ ترس و اندوه در جامعه، گسترش­ انفعال و یأس ­اجتماعی در مردم، ترویج ­نفاق و دروغ، انحراف ­زبان، بحران­ هویّت و در نتیجه عقب‌ماندگی ­اقتصادی و علمی و در نهایت، فروپاشی ­اجتماعی­ و فرهنگی­ جامعة ­عرب را از منظر­شعر او مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. بدیهی است­که دستاورد این نوشتار، موجب ارتقا و افزایش­ سطح ­آگاهی ­علاقه­مندان به­ ادب­ سیاسی نسبت به ساختار قدرت مطلقة­ سیاسی در جامعة­ عرب و ­­­پیامدهای­ مهمّ­ آن از منظر شعر ­احمد مطرخواهد شد.
 
 

کلیدواژه‌ها

• احمد مطر
• شعر عربی معاصر
• ادب سیاسی
• پیامد استبداد

عنوان مقاله [English]

Reflection of Consequences of Despotism in the Poetry of Ahmad Matar

نویسنده [English]

• aliakbar mohseni

Faculty Member, Razi University

چکیده [English]

Arabic countries such as Iraq, for their possession of petroleum, natural gas and other natural resources are, undoubtedly, among rich countries. However, as far as industry, technology, and culture are concerned, they are lagging behind. This has given rise to uprisings and the continuous collapses of regimes in such countries. Recognizing cultural and political factors behind such backwardness, which is rooted in the monarchial structure of these countries, can lead to new illuminating experiences useful for those interested in political discourse. Among famous poets whose poetry might yield such knowledge is the Iraqi poet, Ahmad Matar. Studying his collection of poems reveals that, probably more than any other political poet, he has been able both to familiarize the addressee with the undemocratic  political structure in Arabic countries and warn the reader of the consequences of such a structure for the individual and the community – consequences  such as normalizing fear and sadness among the community, passivity and disappointment, spreading hypocrisy and insincerity, bringing about identity crisis and social and economic corruption.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Ahmad Matar
• Contemporary Arabic Poetry
• Despotism
• Cultural discourse