نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زبان و ادبیات عرب دانشگاه کردستان

2 هیات علمی دانشگاه کردستان

3 دانشجوی دکترای رشتۀ زبان و ادبیات عرب، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار

چکیده

ادبیّات پایداری انعکاس­دهندۀ پایمردی و دلاورمردی­های یک ملّت یا قوم در برابر هرگونه تجاوز و ظلم و ستم است. با نگاهی به ادبیّات کشورهایِ درگیر جنگ- داخلی یا خارجی- در می­یابیم که این نوع ادبی نزد آن­ها از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. نسیم شمال، شاعر دورۀ مشروطه، با شعر خویش به دفاع از ملّت خود در برابر بیگانگان و ظلم و ستم داخلی پرداخته است. وی علاقۀ فراوانی به وطن خویش داشته و گاه آن را یوسفِ اسیر در چنگال گرگ و گاهی مادری دانسته که پیکرش عریان شده و ثروت آن به تاراج رفته است. شاعر، امید فراوانی به آیندۀ روشن و بهبود اوضاع کشور داشته و مردم را به پیروزی نهایی حق بر باطل امیدوار ساخته و در این راه از نمادهای دینی مانند پیامبر(ص)و حضرت مهدی(عج) یاری طلبیده است. نسیم شمال، اعتراض خود را به اوضاع نابسامان کشور اعلان داشته و بارها از وجود انگلیس و روسیه در کشور خویش ناراحت بوده و با نمادهایی مانند زاغ و خرس از آنها یاد کرده و سعی در آشکار ساختن چهرۀ آنها برای مردم داشته است. وی همچنین سعی در بیدار ساختن مردم از خواب غفلت و تحریک آنها به مبارزه داشته است. پژوهش حاضر می­کوشد با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره­گیری از دیوان «باغ بهشت» نسیم شمال، به تبیین جلوه­های ادبیّات پایداری در شعر وی پرداخته و هنر این شاعر پایداری را برای خوانندگان نمایان سازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Reflections of Resistance Literature in Nasim-e Shomal’s Poetry: A Case Study of "Bagh-e Behesht"(the Garden of Eden) Book of Poetry

نویسندگان [English]

  • ... ... 1
  • Tayyebeh Fadavi 2
  • ... ... 3

1 ...

2

3 ...

چکیده [English]

Resistance Literature reflects the persistence and bravery of a nation or an ethnic group against any invasion or oppression. Taking a look at the Literature of those countries involved in civil or foreign wars, the great importance of this genre of literature among them becomes clear. Nasim-e Shomal, the poet of constitutional (Mashrooteh) era, wrote poems in defense of his nation against the foreighners and the civil oppression. He had a great interest in his homeland, and sometimes described it as Yusuf being a pray in the claws of a wolf, or as a mother whose body became nude and whose wealth was taken away. The poet has had great hope for a bright future, and has given people hope for the final victory of truth against falsehood, making use of religious symbols, such as the prophet Muhammad and Imam Mahdi. He has expressed his objection against the unsettled condition of the country, has been unhappy about the presence of The English and the Russians in his country, has referred to them by the symbols of raven and bear, has tryied to reveal their true faces for people, has attempted to awaken people from the sleep of ignorance, and has persuaded them to fight against the enemies. The present study aims at clarifying the reflections of resistance literature in Nasim-e Shomal’s Bagh-e Behesht (the Garden of Eden) book of poetry and revealing his art in resistance poetry to the readers by using a descriptive-analytical method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance literature
  • Constitutional (Mashrooteh) era
  • Nasim-e Shomal
  • Bagh-e Behesht(the Garden of Eden)
  1. الف: کتاب‌ها

    1. اسماعیل، عزالدین. (1963). التفسیر النفسی للأدب. قاهره: دارالمعارف.

    2. حسینی، سید اشرف­الدین. (1365). باغ بهشت. تهران: مطبوعاتی حسینی.

    3. خضر، عباس. (1968)، أدب المقاومة. قاهره: دارالکتاب العربی.

    4. داد، سیما. (1383). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.

    5. روزبه، محمدرضا. (1381)، ادبیّات معاصر ایران (شعر). تهران: روزگار.

    6. سنگری، محمدرضا. (1377). ادبیّات پایداری، نامۀ پژوهش (ویژۀ دفاع مقدّس)، ش4، س 3، تهران: مرکز پژوهش­های بنیادی.

    7. شکری، غالی. (1979)، أدب المقاومة. بیروت: دارالآفاق الجدیدة.

    8. شوالیه، ژان و دیگران. (1388). فرهنگ نمادها و اساطیر. ترجمه سودابه فضایلی. چاپ سوم. تهران: انتشارات جیحون.

    9. فخرائی، ابراهیم. (1356). گیلان در جنبش مشروطیت. تهران: انتشارات جاویدان.

    10. محمدخانی، علی­اصغر. (1384)، شاعر مردم (یادنامۀ نسیم شمال). تهران: انتشارات سخن.

    11. المسیری، عبدالوهاب. (2007). دراسات فی الشعر. قاهره: مکتبة الشروق الدولیة.

    12. وهبه، مجدی.(1974). معجم مصطلحات الأدب، بیروت: دارالقلم.

     

    ب: مقاله‌ها

    1. محمد عطیه، احمد (1962)، «فی الثورة الفلسطینیة و ادب غسان کنفانی». مجلّة الآداب، شماره 3، صص 85- 82.

    2. میرقادری، سیدفضل­الله­ و حسین کیانی.(1390). «کرامت نفس در آینۀ شعر شهید علی فوده شاعر پایداری فلسطین». نشریّۀ ادبیّات پایداری. دانشگاه شهید باهنر کرمان. سال دوم، شماره چهارم. صص643- 611.

     

    ج: پایان­نامه­ها

    1. بصیری، محمدصادق.(1376). سیر تحلیلی شعر پایداری در ادبیّات فارسی از مشروطه تا 1320ش. پایان­نامۀ دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.

    2. زارع، غلامعلی. (1385)، سیر تحوّل درون­مایه­های اجتماعی در شعر معاصر ایران. پایان­نامۀ دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.