نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احمدرضا حیدریان شهری ¹
• حکیمه دانشور ²
• حبیبه عزیزی افضلی ³

¹ عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی

² دانشجوی دکتری

³ کارشناس ارشد زبان و ادبیّات عربی و مدرس دانشگاه فرهنگیان

چکیده

شعر پایداری عاشورایی عربی و فارسی هر روز پرتوان‌تر از دیروز، عرصه‌های معنایی و تصویرآفرینی و صور خیال را می‏پیماید و غنی‌تر و شکوفاتر می‌گردد تا جایی‌که توانسته از مرزهای عادی درگذرد و در مقایسه با شعر دهه‏های گذشته زیباتر، خیال‌انگیر‏تر و پر رمز و رازتر شود. توجّه به این نمادها ما را با پیام‏ها و آرمان‏های عاشورا و شاعران عاشورایی آشنا می‏سازد؛ «گنجشک و جبرئیل سید حسن حسینی و «الحسین لغة ثانیة» سرودۀ جواد جمیل دو اثر سرآمد نمادپردازی در شعر عاشورایی هستند که در این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تطبیقی نمادها‌ی آنها می‏پردازیم.
  از دید حسینی، عاشورا  نه تنها حادثه‏ای مغموم  نیست، بلکه او  با کاربرد بالای بسامد نمادهای حنجره، گلو و گلوگاه و رنگ سرخ بر عدالت‌خواهی‌، فریاد و مبارزه‌طلبی قیام عاشورا تکیه می‌کند. اندیشه و فلسفة حاکم بر تمامی اشعار این مجموعه «ما رایتُ إلاّ جمیلاً» می‏باشد؛ همچنین در زمنیة نمادهای ملّی  و اسطوره‏ای حسینی با تکیه بر فرهنگ ایرانی و اسلامی و با اعتقاد به حکمت اشراق اشعار خود را می‌سراید.
جمیل با نگاهی فرامکانی و فرازمانی به عاشورا می‏نگرد. نمادهای لب، خاکستر و خاکستری در شعر او، فضای استبداد و ابهام حاکم بر کشور عراق را مجسّم می‏نماید و زخم و جراحت حسین ^(ع) زبانی دیگر است؛ زبان دومی که تفسیر زبان وحی و پیامبر (ص) است.
  

کلیدواژه‌ها

• گنجشک و جبرئیل
• الحسین لغة ثانیة
• عاشورا
• نماد

عنوان مقاله [English]

A Study of Resistance Symbolism in Two Poetry Collections “Gonjeshk va Jibrail” (“The Bird and Gabriel”) and “Al-Hussein Loghah Saniah”

نویسندگان [English]

• ahmad heidaryan shahri ¹
• hakime daneshvar ²
• Habibeh Azizi Afzali ³

¹ assAssistant professor’ ferdowsi university of mashhad

² student of phd

³ MA in Arabic Language and Literature

چکیده [English]

Today, meaning and imagery in Arabic and Persian resistance Ashoura poetry are more powerful than the past and are going to be richer and more prosperous so that this poetry could pass ordinary boundaries and be more beautiful, symbolic, and imaginative than poetries of the past decades. Paying attention to these symbols makes us familiar with lessons and ideals of Ashoura and the Ashoura poets. “The Bird and Gabriel” composed by Seyyed Hassan Husseini and “Al-Hussein Loghah Sanieh” composed by Javad Jamil are two important symbolic works of Ashoura poetry. In the present study, these symbols are studied comparatively using analytic-descriptive method. From Hussein's view, Ashoura is not an elegy and dolefulevent; rather it relies on justice and defiance in Ashoura uprising by high frequency of symbols of larynx, pharynx, throat and red color. The thought and philosophy governing all poems of this collection is the statement “I see nothing except beauty”. Regarding national and mythical symbols, he composed his poems relying on Iranian and Islamic culture and believing in illuminationism philosophy.
Jamil regards Ashoura beyond time and place. In his poetry, lips, ash, and gray color visualize autarchy that rules in Iraq. Imam Hussein's wounds and injuries are an interpretation of the Prophet’s words and the revelation.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Gonjeshk va Jibrail (The Bird and Gabriel)
• Al-Hussein Loghah Saniah
• Ashoura
• symbol