نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه یزد

2 دانشگاه

چکیده

بیداری اسلامی به معنای زنده‌شدن دوباره در پرتو اسلام اصیل و تجدید‌ حیات اسلام است که در سایۀ آن استقلال، عدالت و ارزش­های متعالی جان‌می‎گیرد. در جریان بیداری اسلامی، جهان اسلام تلاش‌می‎کند با پایداری و مقاومت به بازسازی هویت اسلامی خود بپردازد و ایمان، آرمان و هستی خویش را در برابر سلطه و تهاجم بیگانگان حفظ‌نماید. در این میان، شاعران مقاومت ایران - همگام با سایر شاعران متعهّد - با سلاح شعر از حریم بیداری اسلامی دفاع‌نموده و به یاری مردم و مبارزان این میدان برخاسته‎اند.
   کتاب «آیات بیداری» گزیدۀ شعر بیداری اسلامی است که در آن بیش از 80 شعر از شاعران مقاومت ایران به کوشش راضیه رجایی گردآوری‌شده‌است. این پژوهش سعی‌دارد مهم‎ترین جلوه‎های پایداری در شعر بیداری اسلامی را بر اساس این کتاب بررسی‌کند. سؤال اصلی این تحقیق، عبارت است از این‌که: مهم‌ترین جلوه‎ها و مظاهر پایداری در شعر بیداری اسلامی طبق این کتاب چیست و سرایندگان این اشعار چگونه و با چه شیوه‎ای به مسئلۀ بیداری اسلامی پرداخته‎اند؟ روش تحقیق در این مقاله، تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‎ای است. یافته‎های این پژوهش نشان‌می‎دهد که شاعران بیداری اسلامی، ضمن دعوت به قیام در برابر جنایت‌های دشمنان و بیان بیدادگری‎های آنان، معتقدند اندیشه‎های حیات‎بخش امام خمینی (ره) باعث ایجاد و تقویت جنبش‎های بیداری اسلامی شده‌است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Manifestations of Resistance in Islamic Awakening Poetry; Case Study: “Awakening Verses”

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Ravanshad 1
  • Naeemeh Khabazi Ashraf 2

1 Assistant Professor, Yazd University

2 MA in Arabic Language and Literature

چکیده [English]

Islamic awakening means to revive in the light of authentic Islam and Islamic revival through which, independence, justice and noble values can emerge. In the process of Islamic awakening, Muslim world tries to restore its Islamic identity through resistance and gaining power and protect its faith, ideals, and their identity against foreign invasion and domination. Iranian poets of resistance, along with other committed poets, try to defend the Islamic awakening by poetry to help Muslim people and other defendants in this field. The “Awakening Verses” is a selection of Islamic awakening poetry compiled by Razieh Rajaei containing more than 80 poems. This study tries to examine the most important features of resistance in Islamic awakening poetry with a review of the book “Awakening Verses”. The main question in this study is “what are the main expressions and manifestations of resistance in Islamic awakening poetry in this book, and how the Islamic awakening poets deal with it?” The research methodology is analytical-descriptive and library sources are used. The findings show that, in addition to inviting people to stand against crimes and injustice of enemies, and description of opponents oppressions, Islamic awakening poets believe that valuable guidelines of Imam Khomeini has created and strengthened the Islamic awakening movements across the world.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance literature
  • Islamic awakening poetry
  • “Awakening Verses’
الف. کتاب‌ها
1- بصیری، محمّد‌صادق. (1388). سیر تحلیلی شعر مقاومت. کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.
2- حافظ، شمس‌الدّین محمّد. (1375). دیوان. تهران: پیک فرهنگ.
3- رجایی، راضیه. (1390). آیات بیداری (گزیدۀ شعر بیداری اسلامی). چاپ دوم. مشهد: سپیده‌باوران.
4- رهنما، زین‌العابدین. (1384). زندگانی امام حسین (ع). چاپ بیستم. تهران: زوّار.
5- سنگری، محمّدرضا. (1389). ادبیّات دفاع مقدّس (مباحث نظری و شناخت اجمالی گونه‌های ادبی). تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‎های دفاع مقدّس.
6- محمّدی روزبهانی، محبوبه. (1389). قسم به نخل، قسم به زیتون (بررسی تطبیقی شعر مقاومت ایران و فلسطین). تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‎های دفاع مقدّس.
7- مکارم شیرازی، ناصر. (1354). پرسش‏ها و پاسخ‏های مذهبی. قم: حکمت.
ب. مقاله‌ها
1- امیری‌خراسانی، احمد و حسن‎پور، عسگر. (1389). «مؤلّفه‌های پایداری در سیمای شخصیّت‎های رمان دفاع مقدّس». نشریۀ ادبیّات پایداری. شمارۀ 2. صص 44-31.
2- بیگی‎‌حبیب‎آبادی، پرویز. (1378). «سیمای امام در شعر معاصر». در مجموعۀ مقاله‌های کنگرۀ ادبیّات انقلاب، انقلاب ادبیّات. (بررسی تأثیر امام خمینی و انقلاب اسلامی بر ادبیّات معاصر). مؤسّسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی «ره»: اصفهان. صص 55-83.
3- خواجه‌سروی، غلامرضا. (1391). «نسبت انقلاب اسلامی ایران با بیداری اسلامی: وجوه تشابه و تمایز». مطالعات انقلاب اسلامی. شمارۀ 28. صص 110-95.
4- خومحمّدی ‎خیرآبادی، سعید. (1387). «جلوه‌هایی از فرهنگ ایثار و شهادت در شعر انقلاب اسلامی». در مجموعۀ مقاله‌های اولین کنگرۀ ادبیّات پایداری (نامۀ پایداری). به کوشش احمد امیری خراسانی. بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‎های دفاع مقدّس: کرمان. صص 167-180.
5- خیّامی، عبدالکریم. (1392). «به سوی نظریۀ بیداری اسلامی: تحلیل کیفی متن بیانات مقام معظّم رهبری در اجلاس بین‌المللی بیداری اسلامی». مطالعات انقلاب اسلامی. شمارۀ 33 . صص 66-43.
6- روزنامۀ جام جم. 19/11/1390. «رهبر معظّم انقلاب: بیداری اسلامی تمام‌شدنی نیست». شمارۀ 3343. ص 1.
7- شیرودی مرتضی. (1388). «انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی (تأثیر‎گذاری و نمونه‎ها)». مطالعات انقلاب اسلامی. شمارۀ 16. صص 42-11.
8- عیوضی، محمّد‌رحیم. (1381). «ادبیّات انقلاب اسلامی». اندیشۀ انقلاب اسلامی. شمارۀ 3. صص 94-69.
9- کافی، غلامرضا. (1389). «ویژگیهای مشترک شعر مقاومت در ادبیّات ایران و جهان» در مجموعۀ مقاله‌های بررسی ادبیّات دفاع مقدّس (مقوله‌ها و مقاله‌ها). به کوشش محمّد‌قاسم فروغی جهرمی. 517-554. چاپ اول. خانۀ کتاب و بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس: تهران.
ج. منابع اینترنتی
http://fa.wikipedia.org        2013/3 /7