نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

از دیرباز، بسیاری از مفاهیم و پیام‌ها در قالب ادبیّات -قصه‌ها و شعرها- منتقل شده است. برای انتقال مفاهیم، پیش از هر چیز به برقراری ارتباط نیاز است. نظرّیة خوانندة نهفته بر اساس همین نگرش شکل گرفته‌است که برای برقرای ارتباط و انتقال پیام، دو فرد لازم است. بنابراین نویسنده نیز برای انتقال معنایی که می‌خواهد با مخاطب در میان بگذارد، می‌باید با خواننده‌اش روابطی ایجاد کند. ایدِن چِمبرز(Aidan Chambers، نویسنده و نظریّه‌پرداز بریتانیایی حوزة ادبیات کودک و نوجوان، متولّد1934) بر این باور است که با بررسی برخی عناصر در داستان می‌توان به کشف چگونگی رابطة میانِ نویسنده و مخاطب و همین طور درک معناهای مورد نظر مؤلّف و حتی کیستیِ این خوانندة نهفته نائل شد. از سوی دیگر، ادبیّات پایداری نیز با آموزه‌هایی از جنس استقامت، ایثار، گذشت، امید، نوید رستگاری، پیروزی نهایی حق بر باطل و .... در پی برقراری ارتباط با کودکان ‌است. از همین رو، این پژوهش بر آن است تا بر پایة نظریّة چمبرز، مخاطبان ادبیّات پایداری را در دو دهة متفاوت 60 و 90 خورشیدی، شناسایی و مقایسه کند و همچنین شیوه‌هایی که نویسندگان برای برقراری با خوانندگان خود در این دو دهة متفاوت، به کار برده‌اند، بررسی شود. بدین منظور دو نمونه داستان از ادب پایداری که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دردهة 60 و 90 برای کودکان و نوجوانان منتشر کرده‌است، انتخاب و بررسی شده‌است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study of change of audience in children and young-adult resistance literature (based on Aiden Chambers’ theory of Implied Reader)

نویسندگان [English]

  • ahmad amiri
  • negin sadrizade

چکیده [English]

Most of the concepts and messages have been conveyed through literature, stories and poems, for long. It is necessary to communicate in order to convey the concepts. The theory of Implied Reader is based on this point of view which there is two persons needed in order to communicate and convey the concept. Therefore, the writer must communicate with their reader in order to convey the concept they want. Aiden Chambers a British author and theorist of children’s and young-adult literature born in 1934, believes that by studying some of the elements in a story, it is possible to discover the relation between the writer and the reader as well as the concepts considered to be conveyed by the author. On the other hand, resistance literature tries to communicate with children through teaching resistance, devotion, forgiveness, hope, salvation, the victory of good over bad, etc. Therefore, the current study tries to recognize and compare the readers of resistance literature in the 60s and 90s based on Chambers’ theory and also studies the methods that writers employ to communicate with their readers in the both decades. Consequently, two stories in resistance literature published by Institute for the Intellectual development of Children and Young-Adults (Kanoon) have been chosen and studied.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aiden Chambers
  • Implied Reader
  • children and young-adult resistance literature
  • Ay Ibrahim
  • My Snail is lost
1. احمدی، بابک. (1390). ساختار و تأویل متن. چاپ سیزدهم. تهران: مرکز.
2. امامی، غلامرضا. (1360). آی ابراهیم. چاپ اوّل. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
3. امیریان، داوود. (1391). حلزون من گم شده. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
4. ایگلتون، تری. (1380). پیش‌درآمدی بر نظریّة ادبی. ترجمة عباس مخبر. چاپ دوم. تهران: مرکز.
5. چمبرز، ایدن(1387). «خوانندة درون متن»: دیگر خوانی‌های ناگزیر. مرتضی خسرونژاد. چاپ اوّل. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
6. حسام‌پور، سعید(1389). «بررسی خوانندة نهفته در داستان‌های احمد اکبرپور بر پایة نظریّة ایدن چمبرز». دو فصل نامة علمی و پژوهشی مطالعة ادبیّات کودک. س1.ش1. صص 101-127.
7. حسام‌پور، سعید، سید فرشید سادات شریفی. (1390). «بررسی خوانندة نهفته در متن در سه داستان ادب پایداری از احمد اکبرپور». نشریّة علمی و پژوهشی ادبیّات پایداری. س2.ش4. صص 112-145.
8.خسرونژاد، مرتضی. (1382). معصومیّت و تجربه؛ درآمدی بر فلسفۀ ادبیّات کودک. تهران: مرکز.
9. سارتر، ژان‌پل. (1364). «خواندن برای دادن معنایی به زندگی»: وظیفة ادبیّات. ابوالحسن نجفی. چاپ دوم. تهران: کتاب زمان.
10.فرای، نورتروپ. (1377). «تحلیل نقد». ترجمۀ صالح حسینی. تهران: نیلوفر.
11. کوکبی، مرتضی، عباس حرّی و لیلا مکتبی‌فرد. (1389). «بررسی مهارت تفکّر انتقادی در داستان‌های کودکان و نوجوانان». دو فصل نامة علمی و پژوهشی مطالعة ادبیّات کودک. س1.ش2.
12. مارتین، والاس. (1382). نظریّه‌های روایت. ترجمة محمّد شهبا. تهران: هرمس.
13. نورتون، دونا. (1382). شناخت ادبیّات کودکان؛ گونه‌ها و کاربردها از روزن چشم کودک. ترجمة منصوره راعی... {و همکاران}. تهران: قلمرو.ج1.