بررسی جلوه های ناتورالیسم در ادبیّات داستانی جنگ (موردپژوهی: احمد دهقان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه پیام نور

2 دانشگاه پیام نور

چکیده

امیل زولا مکتب ناتورالیسم را در نیمۀ دوّم قرن 19 بنیاد گذاشته‌است. این مکتب تمایلات، اندیشه‌ها و رفتارهای انسان‌ها را برخاسته از غرایز درونی و امیال طبیعی می‌داند. جبرگرایی‌، بی‌پردگی‌های اخلاقی، اندیشه‌های ماتریالیستی، بدبینی، سیاه‌اندیشی و عینیّت‌گرایی از جمله مؤلّفه‌های ناتورالیسم است. وجود برخی از مؤلّفه‌های برجسته و بارز ناتورالیسم در شماری از آثار ادبیّات داستانی جنگ و دفاع مقدّس، گونه‌ای از ناتورالیسم را در این نوع ادبی رقم زده‌است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای ویژگی‌های این نوع از ناتورالیسم را در آثار احمد دهقان بازکاوی کرده‌است. برآیند تحقیق با توجّه به دلالت‌های متنی نشان می‌دهد که در آثار دهقان عینیّت‌گرایی، بیان واقعیّات خشونت‌بار جنگ، توصیفات عریان از تلفات انسانی، ترسیم ویرانی‌ها، بازنمود فجایع و زشتی‌های جنگ و کاربست برخی صفات و تعابیر غیر رایج دربارۀ رزمندگان که در حوزۀ ادبیّات داستانی جنگ و دفاع مقدّس کم‌‌سابقه است، مشاهده می‌گردد؛ ازاین‌رو فرض نگارندگان بر این است که برخی از آثار داستانی دهقان، محملی برای بازنمایی بعضی از ویژگی‌های ناتورالیسم، مانند عینیّت‌گرایی و بیان عریان و خشونت‌بار از جنگ در حوزۀ ادبیّات داستانی جنگ تحمیلی و دفاع مقدّس است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study samples of naturalism in fiction war (Case study: Ahmad Dehghan)

چکیده [English]

Doctrine of naturalism in the second half of the 19th century by Emile Zola, French writter was founded. The Doctrine believe behaviors ideas men arose from inner instincts and natural desires.determinism, immorality, materialist ideas, pessimism and malicious and objectivism such components is naturalism.
There are some prominent components in a number of works of fiction of the holy defense of naturalism, creat the naturalism of species of figure in the genre. This cross-sectional study using library resources and relying on features of this type of naturalism in the works of Ahmad Dehghan about the induction of put-is. According to the text outcomees of the investigation indicates that farmers in the work objectivism, expressed war violence facts, testimonials nakedness of casualties, drawing destruction, represent catastrophes and wars and practice some traits ugliness and non-conventional interpretations about the soldiers - which is rare in the realm of fiction holy war - is seen; so the authors assumed that some novels farmer, a vehicle for the representation of some properties. naturalism is in the realm of fiction holy war and defense

کلیدواژه‌ها [English]

  • "naturalism"
  • "fiction"
  • "war"
  • " Ahmad Dehghan"

مراجع

الف.کتاب­ها
1- پاینده، حسین. (1391). داستان­های کوتاه در ایران (داستان­های رئالیستی و ناتورالیستی). چاپ دوّم. تهران: نیلوفر.
2- حسن­زاده میرعلی، عبدالله. (1388). سیر ناتورالیسم در ایران. سمنان: دانشگاه سمنان.
3- داد، سیما. (1375). فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ دوّم. تهران: مروارید.
4- دهقان، احمد. (1386 الف). سفر به گرای 270 درجه. چاپ چهارم. تهران: سورۀ مهر.
5 ـ ــــــــــــــ. (1386 ب). من قاتل پسرتان هستم. چاپ سوّم. تهران: افق.
6 ـ ــــــــــــــ. (1393). پرسه در خاک غریبه. چاپ دوّم. تهران: نیستان.
7- سیّدحسینی، رضا. (1384). مکتب­های ادبی (دورۀ 2جلدی) ج 1. چاپ سیزدهم. تهران: نگاه.
8- شریفی، محمّد. (1391). فرهنگ ادبیّات فارسی. چاپ پنجم. تهران: فرهنگ نشر نو، معین.
9- شمیسا، سیروس. (1390). مکتب­های ادبی. تهران: قطره.
10- شیری، قهرمان. (1387). مکتب­های داستان­نویسی در ایران. تهران: چشمه.
11- گورین، ویلفرد. ال. و دیگران. (1383). راهنمای رویکردهای نقد ادبی. ترجمۀ زهرا میهن­خواه. چاپ چهارم. تهران: اطّلاعات.
ب. مقاله­ها
1- بالایی، پیوند. (1383). «جلوه­های ناتورالیسم در آثار چوبک». ماهنامۀ ادبیّات داستانی. س 12، ش 87، صص 22- 28.
2- پرهیزجوان، مقصود. (1388). «نگاهی به کتاب سیر ناتورالیسم در ایران». کتاب ماه ادبیّات. سال 3، ش35 (پیاپی149)، صص67- 71.
3- ثروت، منصور. (1386). «مکتب ناتورالیسم». پژوهشنامۀ علوم انسانی. ش 54، صص 177- 196.
4- حیدری، مریم و غفّاری کومله، هانیه. (1394). «آنیمیسم و پیوند آن با ناتورالیسم در آثار صادق چوبک». فصلنامۀ ادب پژوهشی. س 9، ش 36، صص105-126.
5- رادفر، ابوالقاسم و حسن­زادۀ میرعلی، عبدالله. (1383). «نقد و تحلیل وجوه تمایز و تشابه اصول کاربردی مکتب­های ادبی رئالیسم و ناتورالیسم». فصلنامۀ پژوهش­های ادبی.  س 1، ش 3، صص 29- 44.
6- رحمانی، کیومرث. (1391). «نقد مکتبی داستان­های محمود دولت­آبادی». فصلنامۀ علمی- پژوهشی زبان و ادب فارسی. س چهارم، ش139، صص41- 73.
7- زرشناس، شهریار. (1383). «صادق چوبک و ناتورالیسم فرویدزدۀ لمپنی». ماهنامۀ ادبیّات داستانی. س 12، ش 86، صص 40- 43.
8- شریفیان، مهدی و رحمانی، فرامرز. (1392). «تحلیل عناصر ناتورالیستی در داستان­های محمود دولت­آبادی». فصلنامۀ ادب فارسی. س 3، ش 1 (پیاپی11)، صص 148-168.
9- صادقی شهپر، رضا و پورمرادی، سیما. (1392). «یک گام به سوی بوم­گرایی: نقد داستان­های اسماعیل فصیح حرکت از ناتورالیسم به سوی رئالیسم». فصلنامۀ پژوهش زبان و ادبیّات فارسی. س 8، ش 29، صص 173- 199.
10- علی­زاده، فرحناز. (1389). «قیمت پیدا کردن فردی درگیر و دار جنگ (نگاهی به رمان پرسه در خاک غریبه)». کتاب ماه ادبیّات. س 4، ش46 (پیاپی 160)، صص 57- 62.
11- قاسم­زاده، علی. (1389). «طلوع و افول ناتورالیسم». مجلّۀ رشد. س 1، ش 2، صص 50- 57.
12- کرمی، جهانگیر و دیگران. (1394). «پیش­بینی مؤلّفه­های آلکسی تایمیا براساس ابعاد سرشت و منش شخصیّت». فصلنامۀ شخصیّت و تفاوت­های فردی. س 3، ش 9، صص 51- 68.
13- میرصادقی، جمال. (1380). «ادبیّات داستانی و صادق چوبک». یاد صادق چوبک. به کوشش علی دهباشی، چاپ اوّل، تهران: ثالث.
14- میرعابدینی، حسن. (1380). «نوشتن از اعماق مردم». یاد صادق چوبک. به کوشش علی دهباشی. تهران: ثالث.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار