نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو

2 استادیار دانشگاه لرستان

چکیده

شعر دفاع مقدّس، یکی از مهم‌ترین ارکان ادبیات دفاع مقدّس و ادبیات دفاع مقدّس، یکی از مهم‌ترین ارکان ادبیات پایداری است. شعر دفاع مقدّس، پس از پایان جنگ تحمیلی، وارد دورۀ تازه‌ای از حیات خود شد؛ شاعران این دوره به جنگ با نگاهی واقع‌گرایانه‌تر، ‌پرداختند. یکی از شاعران این دوره در شعر معاصر خوزستان، بهمن ساکی است. او با انتشار نخستین مجموعۀ شعرش با نام «آهوان پیر» خود را به عنوان شاعری در عرصۀ ادبیات پایداری به جامعۀ ادبی پس از جنگ شناساند. این پژوهش، نخست با روش تحلیلی- توصیفی، انواع درون‌مایه‌های ادب پایداری را در «آهوان پیر» شناسایی کرده، سپس با تحلیل درصد به کار‌گیریِ درونمایه‌ها، تعلّق و علاقۀ شاعر به هر کدام از آنها را نشان می‌دهد. بررسی‌ها و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که درون‌مایه‌های گوناگون ادب پایداری در دفتر «آهوان پیر» از این قرارند: سه‌گانۀ انتظار، امید و آرمان‌گرایی، سه‌گانۀ عاشورا، جهاد و شهادت، حسرتِ جاماندن از کاروان شهیدان، نکوهشِ فراموشی یاد شهیدان، ترسیم فضا و بیان پیامدهای ناگزیر و ناگوار جنگ، جنگ‌ستیزی، اعتراض، نگرانی و دلواپسی از اوضاع نابسامان جهان، اعتراض به کاستی‌های زندگی مُدرن و فراموشی سنت‌ها و ارزش‌ها، دغدغۀ بیداری، ایستادگی، تحرک و پویایی، مبارزه با هوای نفس و مراقبت از خویش، عشق عرفانی و... اما درصد به کار‌گیری درون‌مایه‌ها نشان می‌دهد که از نظر انواع ادبیات پایداری، بهمن ساکی، نخست شاعری است با نگرش انسانی- جهانی، در درجه دوم، شاعری است با دیدگاه دینی- آیینی، در مرتبۀ سوم شاعری است با دل‌مشغولی‌های عرفانی و در جایگاه چهارم شاعری است با علایق ملی- بومی.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Themes of literature,in poetry stability in (ahovane pir) poetry of(bahman saki)

نویسندگان [English]

  • davoodreza kazemi 1
  • safiye moradkhani 2

1 daneshjo

2 Assistant Professor University of Lorestan

چکیده [English]

After the end of the Iraqi imposed war against Iran, Sacred Defense poetry into a new phase of his life, the poet of the period to take a more realistic war began, one of the poets of the period Masrkhvzstan poem "February Saki", he published the first collection of poetry "The old gazelles" as a poet in the field of literature the literary community stability introduced after the war, this research, first by descriptive analytic, literary themes stability "gazelles old" detected, then the analysis of the use them in different areas of his personality in literature to introduce sustainability.
Studies and analyzes show that diverse literary themes of sustainability in office "old gazelles" are: triple expectation, hope and idealism, triple Ashura, Jihad and martyrdom; Jamandn long convoy of martyrs, condemned the remembrance of the martyrs, to draw the consequences of space and expression inevitable and horrible war; Jngstyzy (anti-war and the factors leading to it); protest, worry and anxiety from the chaotic world, to protest against the shortcomings of modern life (urbanization), concerned with awakening and resistance, mysticism and stability in the war; stability mystical love, stability fight passion; stability in the care of thinking and behavior, using expressions and mystical terms.
Percent indicate that the use of themes: Feb Saki in terms of sustainability literature is the first poet of universal human attitudes and religious views religious poet in the second and third time and the fourth poet mystic poet with preoccupations with interests National Native

کلیدواژه‌ها [English]

  • Literature stability
  • ahovane pir
  • bahman saki
الف. کتاب‌ها
1- اسـماعیلی، رضـا. (1390). از پایـداری تـا پـرواز. چـاپ دوم. تهران: روایت فتح.
2- ترابی، ضیاءالدین. (1389). آشنایی با ادبیّات مقاومت جهان. تهران: انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدّس.
3- حسن‌لی، کاووس. (1383). گونه‌های نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث.
4- روزبه، محمد رضا. (1381). ادبیّات معاصر ایران (شعر). تهران: نشر روزگار.
5- ساکی، بهمن. (1381). آهوان پیر. تهران: کتاب نیستان.
6- سنگری، محمدرضا. (1380). نقد و بررسی ادبیّات منظوم دفاع مقدّس. ج 1. تهران: انتشارات پالیزان.
7- ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­--------------. (1386). پرسه در سایه خورشید. چاپ دوم.تهران: لوح زرین.
8- شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا. (1380). ادوار شعر فارسی از مشروطیّت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن.
9- --------------. (1384). دفتر روشنایی. تهران: سخن.
10- فرزاد، عبدالحسین. (1376). درباره نقد ادبی. تهران: نشر قطره.
11- قشیری، عبدالکریم بن هوازن. (1388). رساله قشیریه. ترجمۀ ابوعلی حسن بن احمد عثمانی. چاپ دهم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
12- یاحقی، محمّدجعفر. (1382). جویبار لحظه‌ها. چاپ پنجم. تهران: جامی.
13- یاری، علی. (1392). از کتیبۀ جنوب. آبادان: پرسش.
 
 
ب. مقاله‌ها
1- بصیری، محمدصادق. (1387). «طرح و توضیح چند سوال دربارۀ مبانی ادبیّات پایداری». نامه پایداری. دکتر احمد امیری‌خراسانی. تهران: بنیاد حفظ آثار، صص 97-89.
2- روشنفکر، کبری و اسماعیلی، سجاد و زارعی برمی، مرتضی. (1389). «درون‌مایه‌های مقاومت در شعر «جواد جمیل» با تأکید بر دفتر شعری (اشیاء حذفتها الرقابه)». نشریۀ ادبیّات پایداری. دانشگاه شهید باهنرکرمان. دانشکده ادبیّات و علوم انسانی. سال دوم، شمارۀ سوم وچهارم. صص 276-257.
3- کافی، غلامرضا. (1390). «بررسی عنصر بصیرت و زمان آگاهی در شعر دفاع مقدّس». نشریه ادبیّات پایداری. دانشگاه شهید باهنرکرمان. دانشکده ادبیّات و علوم انسانی. سال دوم، شمارۀ چهارم. صص 477-455.