نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناس ارشد طراحی گرافیک دانشگاه شاهد

3 دانش آموخۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

شعر و نقاشی، ابزار زیبایی­آفرین در حوزۀ مقاومت و پایداری­اند که تصاویر ذهنیِ بدیع و زیبای هنرمند را انعکاس می­دهند. قیصر امین­پور (شاعر انقلابی) و کاظم چلیپا (نقاش انقلابی) با خلق مضامین بکر پایداری و القای پیام انقلابی، حس وطن­دوستی و مبارزه با ظلم را در مخاطب برمی­انگیزند. بهره­گیری این دو هنرمند از عنصر نمادین رنگ -که از ناخودآگاه جمعی هنرمند سرچشمه می­گیرد- برای همین منظور است؛ بنابراین، تأثیر فیزیولوژیکی بر مخاطب می­گذارد. امین­پور و چلیپا با شناختِ ویژگی­های روانی رنگ­ها، فضای پایداری و انقلابی جامعه را ترسیم­ کرده­ و این عنصر را در خدمت محتوا  قرار داده­اند. اگرچه شیوه­ها­ی بهره­گیری این دو هنرمند از رنگ متفاوت است؛ اما هدفی مشترک دارند و مفاهیم نهفتۀ نماد رنگ در آثارشان مطابقت دارد. هدف از جستار حاضر، بررسی تطبیقی کاربرد رنگ در اشعار پایداری قیصر امین­پور و کاظم چلیپا است. برای نیل به این هدف از روش بررسی توصیفی– تحلیلی استفاده شده‌است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Semiotics of color in resistance poetry and painting (Case Study: Qeysar Aminpour's Poems and kazem Chalipa’s Paintings)

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2
  • . . 3

2 .

3 .

چکیده [English]

Poetry and painting are aesthetic tools in the field of resistance which are a mirror of the exquisite and beautiful images formed in the artist’s mind. Creating innovative ideas of resistance and inducing revolutionary message, Qeysar Aminpour (poet of Revolution) and kazem Chalipa (painter of Revolution) arouse patriotism and fighting against oppression in audience. These artists use the symbolic element of color – which comes from the artists’ collective unconscious- for this purpose, so it leaves a physiological effect on the audience. Understanding the psychological characteristics of colors Aminpour and Chalipa have illustrated the resistance and revolutionary atmosphere of society and have used this element for the sake of conveying the content.  Although the ways in which they have used this element are different, they have common goal and the implicit connotations of the symbol of color correspond in their works. The aim of this study is to comparatively investigate the use of color in Qeysar Aminpour's resistance poetry and kazem Chalipa’s paintings. For this purpose, a descriptive- analytical method of research was used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance Poetry
  • painting
  • symbol
  • Chalipa
  • Aminpour
قرآن کریم.
افشارمهاجر،کامران. (1390).گرافیک تبلیغات چاپی در رسانه‌ها. چاپ 4. سمت: تهران.
امین‌پور، قیصر. (1386).گل­ها همه آفتابگردانند. چاپ 9. تهران: انتشارات مروارید.
امین‌پور، قیصر. (1387). گزینۀ اشعار. چاپ 13. تهران: انتشارات مروارید.
     امین‌پور، قیصر. (1388). آینه­های ناگهان. چاپ 15. تهران: انتشارات افق.
     امین‌پور، قیصر. (1389). تنفّس صبح. چاپ 6. تهران: انتشارات سروش.
ایتن، وهانس. (1373).کتاب رنگ. ترجمۀ محمدحسین حلیمی. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بلخاری‌قهی، حسن. (1394). قدر (نظریۀ هنر و زیبایی در تمدّن اسلامی). تهران: سورۀ مهر.
توحیدی، فائق. (1387). فن و هنر سفالگری. تهران: سمت.
رستم‌نژاد، مهدی؛ نوید، مهدی. (1389). «اعجاز رنگ­ها در قرآن» فصلنامۀ تخصصی قرآن وعلم. ش7.
 شوالیه، ژان؛ گِربران، آلن. (1388). فرهنگ نمادها (پنج جلد). چاپ 2. تهران: انتشارات جیحون.
صرفی، محمدرضا؛ هدایتی، فاطمه. (1392). «نماد و نقش‌مایه­های نمادین در داستان­های کودک و نوجوان دفاع مقدّس». نشریۀ ادبیات پایداری دانشگاه باهنر کرمان. س 4، ش 8 ، صص 73-89.
علوی‌مقدم، مهیار؛ پورشهرام، سوسن. (1389). «کاربرد نظریۀ روانشناسی رنگ ماکس لوشر در نقد و  تحلیل شعر فروغ فرخزاد». پژوهش­های ادبیات فارسی دانشگاه شیراز.  صص 83-94.
گودرزی، مصطفی. (1390). هنر مقاومت 1. منتخبی از آثار هنرمندان معاصر ایران. تهران: ساقی.
لوچر، ماکس. (1376). روانشناسی و رنگ­ها. تهران: مؤسسۀ انتشارات فرهنگستان یادواره.
محمدی، علی؛ زارعی، جمیله. (1392). «بررسی و تحلیل آرایۀ نماد در سروده­های قیصر امین­پور». فصلنامۀ پژوهش زبان و ادبیات فارسی. ش 22، صص 148-174.
معروف، یحیی؛ باقری،  بهنام. (1390). «جایگاه نمادین رنگ در ادبیات مقاومت «نمونۀ موردپژوهانه: سمیح قاسم». ادبیات پایداری (ادب و زبان، نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی کرمان). دورۀ 3، ش 5 و 6، صص 477-500.
موسوی، سید کاظم؛ صفری، جهانگیر؛ حسینی، سیّدمجتبی. (1389). تحلیل روانشناختی رنگ سرخ و سیاه در اشعار صائب» پژوهش­نامۀ ادبیات. س 4، ش 4، صص 57-92.
 نصرتی، معصومه. (1388). «بررسی نمادها در شعر کودک و نوجوان دفاع مقدّس در دو دهۀ شصت و هفتاد». پایان­نامۀ مقطع کارشناسی ارشد. راهنما محبوبه مباشری. دانشگاه الزهرا.
Http://sobhehonar.ir