نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امید مجد ¹
• زیبا اسماعیلی ²
• ناصر کاظم خانلو ³

¹ هیات علمی دانشگاه تهران

² استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

³ استادیار دانشگاه پیام نور همدان

چکیده

پدیدۀ جنگ یکی از منفورترین و خانمان‌براندازترین پدیده‌ها در تمامی تاریخ بشریت است؛ اما گریز از آن از دشوارترین آرمان‌های بشری است. جنگ جز ویرانی، خرابی، آوارگی، فقر و. . . دستاوردی ندارد؛ ولی بر تمامی ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری کشورِ درگیر جنگ تأثیر می‌گذارد.
در ایران معاصر، انقلاب اسلامی و  بلافاصله جنگ، تأثیر مشخص و مهمی بر هنر نهادند. یکی از مهم‌ترین و در عین حال ضعیف‌ترین  اقسام هنر که تحت تأثیر انقلاب  و جنگ تحمیلی، شکل تازه‌ای به خود گرفت، هنر درام یا تئاتر است که بعدها با نام «تئاتر دفاع مقدّس» شناخته شد.
ادبیات نمایشی دفاع مقدّس، گونه‌ای از ادبیات نمایشی مستند است که هویت خود را از خاطرت، یادداشت‌ها، گزارش‌ها، زندگی‌نامه‌ها، داستان‌ها و تاریخ‌های رسمی اتفاقات به دست می‌آورد که رویارویی و تضاد میان دو نیرو و دو جبهه را به تصویر می‌کشد و موضوعاتی مانند دفاع از ارزش‌ها، پاسداری از کشور، فداکاری، ایثار و. . . را نشان می‌دهد.
تئاتر دفاع مقدّس به دلیل ماهیت خاص جنگ ایران و عراق، شکل ویژه و مختص به خود را دارد و با تئاترهای موجود در جهان تفاوت‌هایی اساسی دارد. این جستار که با روش تحلیلی و توصیفی انجام گرفته است، بر آن ‌است که ضمن بیان جایگاه و اهمّیت تئاتر در دورۀ جنگ تحمیلی، تئاتر دفاع‌مقدّس و تاریخچۀ آن را بررسی کرده و فرق آن را با تئاتر جنگ و تئاتر مقاومت بازگوید و آسیب‌های این نوع تئاتر را برشمرد.
 

کلیدواژه‌ها

• تئاتر جنگ
• تئاتر مقاومت
• تئاتر دفاع مقدّس
• نمایش

عنوان مقاله [English]

A Review of Sacred Defense Theater and Resistance Theatre

نویسندگان [English]

• omid majd ¹
• ziba esmaeili ²
• naser kazem khanloo ³

¹ associate prof..

² Assistant Professor of Persian Language and Literature, Shahid Rajaee Tarbiat Modares University

³ Professor Payam Noor University, Hamedan

چکیده [English]

The phenomenon of war is one of the most despicable and murderous phenomena in the entire history of mankind, but escape from it is one of the most difficult humanitarian ideals. War has no achievement except destruction, destruction, displacement, poverty, etc., and it affects all the social, economic, cultural and artistic structures of the country involved in war.
In contemporary Iran, the Islamic Revolution and immediately thereafter, the war had an definitive and significant impact on art. One of the most important and, at the same time, the weakest forms of art that took a new form under the influenced of the Revolution and the imposed war was drama or theater, which later became known as ‘Sacred Defense theater’. Sacred Defense dramatic literature is a type of documentary dramatic literature that derives its identity from memories, memos, reports, biographies, stories and official histories of events that brings about the confrontation between the two forces and the two fronts, depicting issues such as defending values, protecting the country, sacrificing, etc.
Sacred Defense theater has its own special form due to the specific nature of the Iran-Iraq war, which is fundamentally different from other theaters in the world. This study, which has been done using an analytical and descriptive method, aims at expressing the status and importance of theater during the imposed war, and examining Sacred Defense theater and its history while distinguishing it from war theater and resistance theater, and mentioning the damage to this type of theater.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• War theatre
• Resistance theater
• Sacred Defense theater
• Drama