نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای زبان و ادبیات فارسی / دانشگاه مازندران

2 دکترای فلسفه / عضو هیات علمی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

چکیده

    هنرمند به عنوان ناظری آگاه و حساس، در شرایط و بافت­های گوناگون، واکنش­هایی متفاوت نسبت به مسألة جنگ نشان می­دهد. این واکنش­ها در زمان جنگ و پس از آن تفاوت­هایی آشکار و بنیادین دارد. شناخت بافت­های گوناگون و تأثیرات آنها در شرایط مختلف از مسائل مهم و قابل تأمل در مطالعة هنر مرتبط با جنگ است.
  اشعار قیصر امین­پور به عنوان یکی از شاخص­ترین چهره­های ادبیات دفاع مقدس، از بهترین نمونه­ها برای مطالعه دربارة ادبیات پایداری در زبان فارسی است. در هنر به عنوان نمونه شعر، سه رویکرد به مسألة جنگ دیده می­شود؛ این رویکردها در این مقاله «قطب تشویقی»، «قطب تحلیلی» و مرحلة گذار میان آن دو نامگذاری شده­اند. در این مقاله بر اساس الگوی طرح شده، اشعار قیصر امین‌پور با روش کتابخانه­ای مورد مطالعه قرار گرفته است. دستاورد مقاله ناظر بر آن است که قیصر امین­پور از دفاع مقدس همواره دل­مشغول جنگ بود و هر سه رویکرد تعریف شده نسبت به جنگ در شعر او وجود دارد؛ قطب­های تشویقی و تحلیلی در شعر قیصر پررنگ­اند و نمونۀ درخشانی از مرحلة میانی نیز در آن مشاهده می­شود. قیصر امین­پور در تمام عمر، بسته به بافت و شرایط، وظیفة خود را نسبت به جنگ ایفا کرده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Three approaches on war problem within Gheisar Aminpour poems

نویسندگان [English]

  • Reza Zarrinkamar 1
  • Mohammad Mahdi Sayyar 2

1 PhD of Persian Literature / University of Mazandaran

2 PhD of Philosophy / Faculty member of Supreme Council of the Cultural Revolution

چکیده [English]

As an alert and sensitive observer, the artist shows different reactions to the issue of war within different contexts and conditions. These reactions have obvious and fundamental differences during the war or post-war period. Recognizing various contexts and their effects in different conditions is critical in the study of art associated with war.
Gheisar Aminpour's poems - as one of the most prominent figures of the holy defense literature - are among the best examples of Persian Resistance Literature. His poems were associated with war not only during the battle, but also at the peace time. In art as a model in poetry, there are three approaches to the issue of war; These approaches are named Encouraging pole, Analytic pole, and a transition stage between them. In this article based on the proposed model, the poems of Qeisar Aminpour have been studied with the library research method. The result of the article is that Gheisar Aminpour has always been concerned to the war since the beginning of the Holly war and all three defined approaches to war are present in his poetry; Encouraging and analytical poles are highlighted in Gheisar 's poetry and a brilliant example of the middle stage is also seen in it . Gheisar Aminpour throughout his life has played his poetic duty towards war, depended to contexts and conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance literature
  • Gheisar Aminpour
  • Literature of holy defense
  • Encouraging pole
  • Analytical pole
امیری خراسانی، احمد و هدایتی، فاطمه. (1393). «ادبیات پایداری؛ تعاریف و حدود». ادبیات پایداری، سال 6، شمارة10، صص24-41.
امیری‌اسفندقه، مرتضی. (1383). «شاعران از دیدگاه­های خود پیرامون شعر دفاع مقدس می­گویند». شعر، شمارة 39.
امین­پور، قیصر. (1367). «خطابه». جُنگ سوره، شمارة 14، ص 36.
امین­پور، قیصر. (1393). مجموعۀ کامل آثار قیصر امین­پور. تهران: مروارید.
بهره­ور، مجید و نیک­خواه، مریم. (1390). «جنگ و کودکی در آثار قیصر امین­پور». ادبیات پایداری، سال 3، شمارة 5 و6، صص 47-75.
پارسی­نژاد، کامران. (1385). جنگی داشتیم داستانی داشتیم. تهران: صریر.
درفولیان، کاظم و بالو، فرزاد. (1389). «رویکردی انتقادی به رای باختین در باب حماسه با محوریت شاهنامه فردوسی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارة 19، صص 125-156.
رحیمیان، افسانه. (1388). «تأملی بر شعر و شاعری در دورة دفاع مقدس». رهیافت انقلاب اسلامی، سال 3، شمارة 11، صص 83-96.
سنگری، محدرضا. (1383). «ادبیات پایداری». شعر، شمارة 39، صص 45-53.
شریفیان، مهدی و صادقی، صهیلا. (1388). «عشق به انسان، وطن و مقامت در شعر قیصر امین­پور». پژوهشنامة ادب غنایی. سال 7، شمارة 13، صص 23-38.
صرفی، محمدرضا و هاشمی، سید رضا. (1389). «دفاع مقدس، تعهد و تحول در شعر قیصر امین­پور». ادبیات پایداری، شمارة 3 و 4، صص: 323-346.
طاهری ماه­زمینی، نجمه و دیگران. (1393). «بررسی مضامین شعر اعتراض در ادبیات انقلاب اسلامی». ادبیات پایداری، سال6، شماره 11، صص 287-307.
گیویان، عبدالله و توکلی، زهره. (1390). «تصویر عراقی­ها در سینمای دفاع مقدس». تحقیقات فرهنگی ایران، دورة 4، شمارة 2، صص 87-107.
لک، منوچهر. (1384). «هویت ملی در شعر دفاع مقدس». مطالعات ملی، شمارة 22، صص 111-132.
میرعابدینی، حسن. (1386). صد سال داستان­نویسی ایران، جلد سوم و چهارم. تهران: چشمه.