نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
چکیده
بررسی مؤلفههای پایداری و رصدِ آن در آثار ادبی یکی از رایج‌ترین شیوه‌های تحقیق در ادبیات پایداری به حساب می‌آید. آنچه این همسانی را در تحقیقات و مقاله‌های پُربسامد متفاوت می‌کند، اختلاف دیدگاه‌ها در عنوان‌بندی مؤلفه‌هاست که در اکثر مواقع ریشه در ذوق و سلیقة نویسندگان دارد. بنابراین، به نظر می‌رسد می‌توان با کاربستِ شیوه‌ای نظام‌مند، به هماهنگی و همسانیِ شایسته‌ای از منظر شکل و نمایه در پژوهش‌های ادبیات پایداری دست یافت.
نظام‌مندی در جامعة علمی و دانشگاهی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پیامد همین اهمیت است که جامعة علمی‌ادبی نیز به پژوهش‌های نظام‌مند و مبتنی بر نظریه‌های علمی‌ادبی رویکرد شایسته‌ای نشان داده است.
مقالة حاضر به دلیل تشتت در عنوان بندی مولفه ها، بر آن است تا با «پیشنهاد رجبندی گروه -مؤلفههای ادبیات پایداری» شیوه‌ای هماهنگ، هم‌شکل و همگرا، با درنگ بر بنیان موضوعی مؤلفهها و بسامد حضورشان در تحقیقات مختلف ارائه دهد.
در این پیشنهاد 60 عنوان در 9 گروه - مؤلفه گرد آمده است و با توجه به این آمار می‌توان اطمینان حاصل کرد که همة آنچه از نظر پژوهندگان ادبیات پایداری عنوان مؤلفه دارد، فراهم آمده است. همچنین تأکید می‌شود ادعای فراوانی بررسی مؤلفهها از میان موضوعات متنوع و گوناگون ادبیات پایداری بر حدس و گمان استوار نیست؛ بلکه رصد و برشماری 20 شماره از مجلة ادبیات پایداری کرمان ما را به این نتیجه رسانده است؛ چراکه از میان 276 مقالة منتشرشده 64 مقالة آن ( بیش از 23% ) عنوان بررسی مؤلفههای پایداری دارند.
این پیشنهاد با هدف یکسان سازی ساختاری تحقیق در مولفه ها توانسته است:
یک( ازپراکندگی و تشتّت در عنوان کلّی بحث بکاهد.
دو (پراکندگی و تشتّت در عنوان برخی مؤلفهها را اصلاح نماید.
سه ( پژوهشگران را ا ز گردکردن مؤلفههای متعدد در یک عنوان پرهیز دهد.
نمایۀ کلی مولفه ها، به عنوان یافته ی این مقاله به قرار زیر است:
یک) مؤلفههای بر بنیان تبیین هویّت
سه) مؤلفههای بر بنیان سلحشوری و روحیة جنگاوری
پنج) مؤلفههای بر بنیان نیک‌خواهی
هفت) مؤلفههای بر بنیان آگاهی‌بخشی
نهُ) مؤلفههای بر بنیان آیینِ فتوّت
دو) مؤلفههای بر بنیان ستم‌ستیزی و طرد بیگانه
چهار) مؤلفههای بر بنیان شکیبایی و آمادگی دفاعی
شش) مؤلفههای بر بنیان بصیرت و بینش
هشت) مؤلفههای بر بنیان اتفاق و وحدت
اینک بر اساس آنچه هدف غایی این پیشنهاد بوده است، یعنی همانا ارائه و کاربست شیوه‌ای نظام‌مند در یکی از موضوعات پرکاربرد ادبیات پایداری به‌قصد ایجاد هماهنگی و همسانی در پژوهش‌های همسو روی داده است. این طرح با پیشنهاد 60 عنوان مختلف و در قالب 9 گروه ـ مؤلفه، اُلگویی ارائه داده است که براساس آن می‌توان نزدیک به یک‌چهارم از پژوهش‌های در پیوند با ادبیات پایداری را به‌صورت دستگاهی یا نظریه‌مند دسته‌بندی، پایش و حتی ارزش‌گذاری کرد. پایش و پالایش ما در این تحقیق که بر اساس رصد مستقیم نزدیک به 600 عنوان مقاله بوده است، در نهایت به اولویت‌بندی گروه - مؤلفهها و زیرعنوان‌ها انجامیده است؛ به بیان دیگر تقدم و تأخّر درجِ گروه -مؤلفهها و پس از آن، عنوان‌های هر زیرمجموعه دقیقاً براساس فراوانی و بسامد آن‌ها صورت گرفته است؛ یعنی مثلاً گروه «یک»، مؤلفههای بر بنیان تبیین هویت، بیشترین نمونه و رویکرد را در تحقیقات ادبیات پایداری داشته و گروه «نُه»، مؤلفههای بر بنیان آیین فتوّت، کمترین توجه را در پژوهش‌ها به خود جلب کرده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A suggestion for categorizing groups and components of Resistance Literature
نویسنده [English]
- Gholamreza Kafi
Associate Professor of Persian Language and Literature, Faculty of Literature & Humanities, University of Shiraz, Shiraz, Iran
چکیده [English]
The investigation of resistance components and inspecting them in literary works is one of the most common ways of research in resistance literature. What makes this similarity in researches and highly frequent articles different is the differences in viewpoints in titling the components, that is often rooted in the author’s interest and taste. Therefore, it seems that we can achieve an appropriate covergence and harmony in terms of form and appearance in researches of resistance literature by coming up with a systematic method.
systematicity is of paramount importance in the scientific and academic community. The fact that scientific-literary community has shown a noteworthy attitude towards researches that are systematic and based on scientific-literary theories is caused by previously said importance. This article is aimed at proving a harmonic, identical and unified method by a suggestion for categorizing groups and components of resistance literature based on thematic foundation of the components and their frequency in different researches, basically because of the variation in titling of components.
60 titles were gathered in 9 group-components. Considering these statistics, we can be convinced that every single thing that is titled a component in resistance literature researcher’s view is collected. In addition, it is emphasized that the claim about the frequency of the components in various subjects of resistance literature is not based on guesses and doubts, but the investigation of 20 issues of Kerman’s Journal of Resistance Literature has led us to this result, since there are 64 articles titled ‘investigation of Resistance components’ out of 276 published articles (more than 23%).
This study with the purpose of structural unitizing of research in components has achieved:
I. Reducing the variation and discrepancy in the general title for the topic
II. Correcting variation and difference in the title of some components
III. Discouraging researchers from gathering multiple components in one title
General list of components as the findings of this study are as follows:
1) Components that are based on explanation of identity
2) Components that are based on detestation of injustice and rejection of foreigners
3) Components that are based on chivalry and warriorship
4) Components that are based on patience and defensive readiness
5) Components that are based on benevolence
6) Components that are based on insight and intuition
7) Components that are based on informativeness
8) Components that are based on unity and donation
9) Components that are based on generosity tradition
Providing and using a systematic method in one of the most frequent subjects of resistance literature, as the main purpose of this study, is achieved to bring convergence in similar researches. This study has suggested 60 different titles in 9 group-components that we can categorize, investigate and even evaluate nearly a quarter of researches of resistance literature systematically and theoretically. This investigation on nearly 600 articles, has finally resulted in prioritizing group-components and sub-titles. In other words, the order of listing the components and the sub-titles was based on their frequency and recurrence. For example, group one (components that are based on explanation of identity), has had the most examples and approaches in resistance literature researches, and group nine (components that are based on generosity tradition) has drawn the least attention to itself in research.
کلیدواژه‌ها [English]
- Resistance literature
- Resistance components
- Categorizing group-components
)