نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مسلم نادعلی زاده ¹
• بسم الله برهانی ²

¹ استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت، تهران، ایران.

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، ایران.

چکیده

مفهوم عدالت‌خواهی در ادب فارسی از دیرباز وجود داشته است و با افزایش ظلم، تبعیض و بی‌عدالتی، در شعر معاصر افغانستان بازتابی گسترده یافته است. پس از اعتراض شهروندان افغانستان به تغییر مسیر برق‌رسانی با اهداف سیاسی و تبعیض‌آمیز و شکل‌گیری «جنبش روشنایی» در 1395 خورشیدی، مجموعه‌ای از اشعار در این موضوع سروده شد که عدالت‌خواهی، تبعیض‌ستیزی و ظلم‌ستیزی از بارزترین ویژگی‌های آن به شمار می‌رود. هدف اصلی این نوشتار، بررسی اشعار عدالت‌خواهانه در جنبش روشنایی، به‌منظور دست‌یابی به دیدگاه و شیوه‌های پرداخت مضمونی و معنایی است که بر اساس منابع کتابخانه‌ای و با روش تحلیلی- توصیفی انجام شده است. مبنای کار این پژوهش، سه مجموعه‌ است که در این موضوع منتشر شده‌اند: «هر روز خون تازه طلب می‌کند زما»، «آیه‌های روشنایی» و «فریاد روشنایی». بررسی‌های انجام‌شده روی اشعار عدالت‌خواهانۀ جنبش‌ روشنایی نشان می‌دهد که مردم افغانستان در دورۀ مورد بحث از تبعیض، تعصب، بی‌عدالتی، محرومیت، ناامنی و بی‌کفایتی، بی‌مسئولیتی و کم‌کاری دولت به ستوه آمده‌اند و بر این اساس بیداری، اتحاد، برابری، برادری و صلح به‌عنوان راهکارهای بیرون‌رفت از اوضاع نابسامان اجتماعی از سوی شاعران طرح شده است.

کلیدواژه‌ها

• شعر معاصر افغانستان
• ادبیّات پایداری
• عدالت اجتماعی
• ظلم‌ستیزی
• جنبش روشنایی

عنوان مقاله [English]

Reflecting the Justice-Seeking “Roshanaee (Illumination) Movement” in the Poems of Contemporary Afghan Poets

نویسندگان [English]

• moslem nadalizadeh ¹
• besmillah borhani ²

¹ Assisstant Professor, International University of Ahl-al-Bayt, Tehran, Iran.

² PhD Student of Persian Language and Literature at Gilan University, Rasht, Iran.

چکیده [English]

In recent years, concurrent with the culmination of injustice and systematic discrimination in Afghanistan, the poetry of justice-seeking has also soared. Especially when a group of citizens were deprived of their rights due to the change in the direction of the "Totap" project, there were massive demonstrations in Kabul and other cities of Afghanistan. The second demonstration in May, 2015 in Kabul, was subjected to suicide attacks due to the negligence of the government, and 87 elites and educated people were martyred and many were injured.
The poetry collections "Demands Fresh Blood from Us Everyday", "Scream for the Light" and "Verses of Light" were compiled and published immediately after the second bloody event of May. There are more than 140 poets, living in Afghanistan or abroad, whose poems have been collected in these collections. In addition to these poets, the poems of some Persian poets and an American poet have also been included in these collections.

کلیدواژه‌ها [English]

• Contemporary poetry of Afghanistan
• Resistance literature
• Social justice
• Anti-tyranny
• Roshanaee (Illumination) movement