نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عزت الله حبیبیان ¹
• علی اصغر روان شاد ²
• رضا افخمی ³
• بهنام فارسی ⁴

¹ دانشجوی رشته زبان و ادبیات عربی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه یزد

² عضو هیئت علمی دانشگاه یزد

³ گروه ادبیات عربی، دانشکده زبان دانشگاه یزد، یزد

⁴ استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد

چکیده

آزادی، تحفه­ای الهی است و حس آزادی و آزادی­خواهی در ضمیر بشر نهفته است. خلیل‌الله خلیلی و احمد شوقی دو شاعر برجستۀ ادبیات فارسی و عربی در طول زندگی خود، متحمل مرارت­های زیادی شده­اند. آن دو برای آزادی میهن خود با سلاح شعر به مقابله با استعمارگران برخاسته و در این راه از هیچ تلاشی دریغ نکرده‌اند. این پژوهش قصد دارد تبلور آزادی را در اشعار این دو شاعر به­گونۀ توصیفی–تحلیلی و از منظر تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف و با استفاده از داده­های مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی بررسی نماید و به کاربرد واژگان، ساختارهای دستوری، بیان بافت موقعیتی، مشارکان، گفتمان­های موجود، بینامتنیت و ایدئولوژی پنهان بپردازد. یافته­های این پژوهش حاکی از آنست که دو شاعر برای بیان هدف خویش، با پرهیز از پیچید‌گی‌های کلامی از واژگانی ساده و روشن بهره برده­اند. گفتمان­های فعال در این اشعار، گفتمان میهنی، مبارزان و شهیدان، زنانه و متقابل است. واژگان و تعابیر به­کار رفته در این اشعار، دارای بار ایدئولوژیک است. دو شاعر از این طریق سعی کرده­اند در راستای بصیرت­افزایی هموطنان، بیداری جامعه، تقویت حس مبارزه با استعمارگران در بین مردم و بیان اهمیت و جایگاه آزادی گام­های اثرگذاری بردارند. گفتمان اشعار دو شاعر، بیان­کنندۀ تلاش آن دو برای سهیم شدن در مبارزه با استعمار است.
 

کلیدواژه‌ها

• تحلیل گفتمان انتقادی
• خلیل‌الله خلیلی
• احمد شوقی
• آزادی
• فرکلاف

عنوان مقاله [English]

A Critical Discourse Analysis of the Manifestation of Freedom in the Poems of Khalilullah Khalili and Ahmed Shawqi Based on Fairclough's Theory

نویسندگان [English]

• Ezatullah Habibian ¹
• Ali Asghar Ravanshad ²
• Reza Afkhami ³
• Behnam Farsi ⁴

¹ Student of Arabic Language and Literature, Faculty of Language and Literature, Yazd University

² Faculty of Language and Literature. Yazd University

³ Department of Arabic Literature, Faculty of Languages, Yazd University, Yazd

⁴ Assistant Professor of Arabic Language and Literature,Yazd University

چکیده [English]

Based on the research conducted, the following results were obtained:
At the descriptive level, both poets have used words and phrases that are appropriate to their purpose and, overall, have employed eloquent, purposeful, ideological, and uncomplicated linguistic structures for their audience.
At the interpretive level, the situational context, political and religious factors have played a role in the creation of these poems. The discourse type of the poems of both poets is nationalistic. The discourse of fighters and martyrs is common in the poems of both poets, while the feminine discourse is more prevalent in Khaliili's poems and the opposing discourse is more prominent in Shawqi's poems.
At the explanatory level, the discourse of Khaliili and Shawqi's poems, by presenting an ideological, religious, epic, and motivational discourse, seeks to raise awareness, create a sense of struggle against colonialists among compatriots, and ultimately to change the power structures and dominant ideology of society.

کلیدواژه‌ها [English]

• Critical Discourse Analysis
• Khalilullah Khalili
• Ahmed Shawqi
• Freedom
• Fairclough