نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کیومرث رجبی ¹
• سهراب مروتی ²
• مجتبی محمدی انویق ²

¹ دانشگاه علوم و معارف اسلامی قم، دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه

² گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

«ارمیا» شخصیتی تکراری در آثار رضا امیرخانی است که در دو رمان «ارمیا» و «بیوتن» شخصیت اصلی داستان بوده و در رمان «رهش» نیز حضوری تاثیرگذار دارد. در این مقاله که با کاربست روش توصیفی تحلیلی تدوین شده است، سیر تطور شخصیت عرفانی ارمیا مورد کندوکاو قرار گرفته و به این پرسش­ها پاسخ داده می­شود که شخصیت ارمیا با کدام یک از مسلک­های عرفانی قابل تطبیق است؟ و آیات قرآن کریم چه تاثیری بر روند این تطور عرفانی گذاشته­اند؟ بر این مبنا نخست نحوۀ سلوک شخصیت ارمیا در رمان­های یاد شده به صورت جداگانه بررسی شده و سپس حرکت طولی این شخصیت در هر سه رمان ارزیابی می­گردد. سلوک عرفانی شخصیت ارمیا با اعزام به جبهه آغاز می­شود. در رمان ارمیا سنگر کارکردی همچون خانقاه دارد و فضای معنوی جبهه نردبان عروج ارمیا است. در این رمان ارتباط بین ارمیا و دوست شهیدش، رابطه شمس و مولوی را تداعی می­کند. همین رابطه در بیوتن، به رابطه موسی و خضر، قابل تعمیم است. در مجموع هر سه رمان نیز، تحول روحی ارمیا حرکتی طولی دارد که آن را می­توان بر اساس اسفار اربعه تطبیق داد. در تمام این موارد آیات، اشارات، معانی و مفاهیم قرآنی نقشی بسزا و کارکردی بنیادین در شکل‌گیری و تطوّر شخصیت عرفانی ارمیا دارند.

کلیدواژه‌ها

• رضا امیرخانی
• ارمیا
• بیوتن
• رهش
• اسفار اربعه

عنوان مقاله [English]

Analyzing Mystical Development of the Character "Eremia" in the Novels of Reza Amirkhani based on the Role of the Verses of the Holy Quran

نویسندگان [English]

• Qmars Rajaby ¹
• sohrab morovati ²
• mogtaba mohammady anvigh ²

¹ University of holly quranic scinecesences and Knowledge Faculty Of Quranic Sciences OF : Kermanshah

² Department of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology, Ilam University, Ilam, Iran

چکیده [English]

      The literary form of fiction, apart from its artistic and lyrical nature, can play a significant role as a medium in conveying religious principles and thoughts. Whatever literature may be, it must be accepted that conventional literature is one of the realms in which humanity is realized, and therefore, all transformations that occur for humankind will inevitably be manifested in literature. "The novelist is neither a historian nor a prophet; he is an explorer of existence." (Avini, 2011, p. 11) Thus, literature, and the novel as a genre, if under the supervision of a committed and specialized writer, can have a significant impact on the dissemination of religious thoughts. Reza Amir-Khani is one of the committed and contemporary specialized writers whose religious spirit infused into the body of his stories has surpassed the essence of the writer's imagination; this characteristic distinguishes him from the multitude of his contemporaries. Given the thematic diversity of his works and based on his different perspective on contemporary social issues, it has been said: "Amir-Khani is a writer of both cosmic and introspective dimensions; he has experienced much travel outside and has also engaged in inner journeys, and the amalgamation of these two experiences has created a precise, profound, and comprehensive personality." (Shahanghi, 2013, pp. 2-8) Among the characters in Reza Amir-Khani's works is a character named "Armiya," who undergoes a mystical transformation within the framework of his pen. This character is the main character in the novels "Armiya" and "Biutan," and is also one of the influential characters in the novel "Rahesh." In each of the mentioned novels, Armiya exhibits different actions, and various aspects of his life are narrated

کلیدواژه‌ها [English]

• Reza Amirkhani
• Eremia
• Bioton
• Rahesh
• Asfar Arbaeh