نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سکینه نجاریان ¹
• فاطمه سلطانی ²
• زهرا رجبی ³

¹ دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبانها، دانشگاه اراک. اراک، ایران.

² دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان ها، دانشگاه اراک

³ دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده ادبیات و زبان‌ها،دانشگاه اراک

چکیده

موضوع زبان و جنسیت یکی از مسائل مطرح در زبان‌شناسی امروز است که نخستین بار از سوی فمینیست‌های موج دوم مطرح شد و پس از آن بیشتر از همه مورد توجه زبان‌شناسان اجتماعی قرار گرفت. رابطۀ زبان و جنسیت یکی از ویژگی‌های مهم و قابل توجه در بررسی نوشتار زنان و مردان است. آنچه در این پژوهش بدان پرداخته می‌شود، بررسی تفاوت سبک زبان زنانه و مردانه به شیوۀ سبک‌شناسی لایه‌ای در دو خاطره‌نگاشت برجستۀ دفاع مقدس «پایی که جا ماند» اثر سید ناصر حسینی‌پور و «من زنده‌ام» اثر معصومه آباد، در تطابق با آرا و نظریات زبان‌شناسان حیطۀ جنسیت به ویژه لیکاف است. از این رو نوع خاطره موضوع پژوهش قرار گرفت که زبان آن به زبان طبیعی و سبک جنسیتی نویسنده نزدیک‌تر است. هر دو اثر در چهار سطح واژگانی، نحوی، بلاغی و کاربردی و در ۲۰ مؤلفه زبانی به شیوۀ توصیفی- تحلیلی مورد مقایسه قرار گرفتند. در بررسی این مؤلفه‌ها مشخص شد در 9 مؤلفۀ کاربرد واژگان زنانه، رنگ‌واژه‌ها، دشواژه‌‌ها، تشدید‌کننده‌ها، قطع جملات، جمله‌های امری تعدیلی و استفاده از آرایه‌های تشبیه و استعاره نتایج با آرای زبان‌شناسان حوزۀ زبان و جنسیت به‌ویژه لیکاف مطابقت داشته و زنانه‌نویسی در کتاب «من زنده‌ام» رعایت شده است و در ۱۱ مؤلفۀ دیگر عدم تطابق یافت شد. نتایج به‌دست‌آمده، نشان‌دهندۀ این موضوع است که عوامل مختلفی همچون سن، جنسیت، شرایط فرهنگی، اجتماعی و به‌ویژه قالب نوشته تاثیر بسزایی در تفاوت سبک زبان زنانه و مردانه در این دو اثر دارد.

کلیدواژه‌ها

• زبان و جنسیت
• سبک زبان زنانه و مردانه
• خاطره‌نگاری
• پایی که جا ماند
• من زنده‌ام

عنوان مقاله [English]

Examining the female and male language style in the two prominent memoirs of the holy defense "Pai ke ra mande" and "I am alive" Examining the female and male language style in the two prominent memoirs

نویسندگان [English]

• Sakineh Najarian ¹
• soltani fateme ²
• zahra rajabi ³

¹ PhD student in the field of Persian language and literature, Faculty of Literature and Languages, Arak University. Arak, Iran.

² Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Languages, Arak Univer

³ Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Languages, Arak University

چکیده [English]

The issue of language and gender is one of the most important issues in linguistics today, first raised by second-wave feminists and then most widely studied by sociolinguists. The relationship between language and gender is an important and notable feature in the study of women's and men's writing. What is addressed in this research is the study of the difference in style between feminine and masculine language using a layered stylistic approach in two prominent memoirs of the Holy Defense, "The Foot That Remained" by Seyyed Naser Hosseinipour and "I Am Alive" by Masoumeh Abad, in accordance with the views and theories of linguists in the field of gender, especially Lakoff. Therefore, the type of memoir was the subject of the study, whose language is closer to the natural language and the gendered style of the author. Both works were compared at four levels of lexical, syntactic, rhetorical and functional and in 20 linguistic components in a descriptive-analytical manner. In examining these components, it was found that in 9 components of the use of feminine words, color words, idioms, intensifiers, sentence interruptions, imperative sentences, and the use of similes and metaphors, the results were consistent with the opinions of linguists in the field of language and gender, especially Lakoff, and feminine writing was observed in the book "I Am Alive", and inconsistencies were found in 11 other components. The results obtained indicate that various factors such as age, gender,

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: language and gender
• female and male language style
• memoirs
• the leg that remained
• I am alive