نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمّدصادق بصیری ¹
• معصومه یحیی زاده مقنی ²

¹ استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان.

² دانشجوی کارشناسی ارشد گرایش ادبیّات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

عاشورا، عرصۀ نمایش ­عبودیّت، وفا، ایثار، عشق، وصال، آب، عطش، رجز، نبرد، دفاع، جوانمردی، عطوفت، شهادت، اسارت و همۀ­ زیبایی­ها از یک­سو و همۀ کینه­ها و زشتی و پلشتی­ها از سوی دیگر است. عرصه­هایی که می­توان، هر کدام از آن­ها را به طور­عمیق، مورد بررسی قرار داد.
این مقاله به موضوع رجز می­پردازد. ابزاری که در زمان ­قدیم، در میدان جنگ، برای تضعیف ­نیروی ­دشمن، مورد استفاده قرار می­گرفت. توجّه به رجز، از سوی امام­­حسین (ع) و یارانشان، دارای جنبه­های ارزشی زیبایی­شناحتی فراوانی است. از عناصر­کلیدی­ رجزهای­عاشورا، آب و عطش است.
چگونگی پردازش­موضوع آب و عطش در رجزهای عاشورا، در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته و جنبه­های بلاغی آن از زاویۀ حقیقت و تصویر، توضیح داده­شده­است.
 نتیجۀ این مقاله نشان می­دهد که رجزهای عاشورا تأثیر فراوانی در بیان قدرت و تقویّت نیروی خودی و تضعیف قوای دشمن داشته و در انتقال پیام­های دینی، اخلاقی، انسانی و تعلیمی نقش مهمّی ایفا می­کرده­است و حماسه­آفرینان کربلا با کنار هم قرار دادن حـقیقت و خـیال، در رجـزهای خویش به خلق آثاری هنری دربارۀ «آب و عطش»، دست یافته­اند.

کلیدواژه‌ها

• امام‌حسین (ع) عاشورا
• آب و عطش
• رجز
• حقیقت و تصویر

عنوان مقاله [English]

The Image of Water in the War Cries of Imam Hossein and His Fellow Warriorsا

نویسندگان [English]

• ... ... ¹
• ... ... ²